Menu
Europees Parlement komt met daadkrachtig en verenigd antwoord op coronacrisis

Europees Parlement komt met daadkrachtig en verenigd antwoord op coronacrisis

Volksgezondheid
9 min. leestijd

Op vrijdag 17 april heeft het Europees Parlement haar antwoord op de huidige coronacrisis met een overtuigende meerderheid goedgekeurd. Daarbij worden eerst en vooral de mensen in de frontlinie nogmaals erkend als helden in de strijd tegen het coronavirus. Het zijn de mensen met de voeten op het terrein in de gezondheidszorg, de voedingssector, het onderwijs, de transportsector, de landbouw, de vele vrijwilligers... die de sleutelfiguren zijn in de samenleving. Het parlement betreurt de initiële gebrekkige samenwerking tussen lidstaten om tot een gezamenlijke respons te komen en roept op tot actie. Wij zetten voor u de krijtlijnen van de oproep tot een daadkrachtig en verenigd antwoord door het Europees Parlement op een rijtje. 

Lees hier de volledige resolutie zoals goedgekeurd op 17 april 2020 

Europese solidariteit in de gezondheidszorg

Na een moeilijke start, hebben de lidstaten zich toch bereid getoond om elkaar volop te ondersteunen tegen deze onzichtbare tegenstander. Er werden patiënten overgenomen uit andere lidstaten, beschermingsmateriaal geleverd, gezamenlijke groepsaankopen gedaan en inwoners gerepatrieerd. Toch moet de Unie een sterker en sneller antwoord klaar hebben bij een volgende crisis. Daarom moeten we durven lessen trekken uit de gebeurtenissen van de laatste weken.

Het Europees Parlement vraagt dan ook voor meer bevoegdheden, middelen en personeel voor het ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) en het EMA (European Medical Agency). Twee agentschappen die de leiding zouden moeten kunnen nemen bij een volgende crisis met een gecoördineerde medische respons in alle lidstaten. De EU moet steeds voorbereid zijn en preventief gezamenlijke stocks aanleggen met beschermend materiaal en medicijnen. Zo is er steeds een reserve aanwezig die vlot kan ingezet worden in de lidstaat of regio waar de nood hoog is.

Het is daarnaast van cruciaal belang dat de Unie volop onderzoek naar een behandeling of een vaccin ondersteunt. Deze moeten dan wel in grote hoeveelheden beschikbaar worden gemaakt aan een betaalbare prijs. Onderzoek dat met Europese middelen tot stand is gekomen, moet bovendien in het publiek domein toegankelijk blijven.

Tenslotte pleit het Parlement op vraag van de EVP-fractie voor de oprichting van een EU-coronavirussolidariteitsfonds ter waarde van ten minste 50 miljard euro. Deze middelen dienen ter ondersteuning van de financiële inspanningen tijdens de huidige crisis in de lidstaten voor de zorgsector. Daarnaast moeten de middelen gaan naar investeringen in de gezondheidszorg in de periode na de crisis, om de gezondheidszorgstelsels veerkrachtiger te maken, waarbij de aandacht gaat naar diegenen die de hulp het meest nodig hebben.

Aanpakken van socio-economische gevolgen

De Green Deal moet absoluut het hart van de socio-economische heropleving na de crisis vormen. Om de economie een echte kickstart te geven, die voldoende veerkrachtig is, zal er moeten worden ingezet op de ecologische transitie, een duurzame economie en sociale ontwikkeling. Een stevige industriële strategie moet gepaard gaan met Europese autonomie tegenover andere landen en gelijklopen met onze ambitieuze doelstelling van klimaatneutraliteit. Een duurzame economische heropleving met weerbare bedrijven en duurzame nieuwe jobs moet ons doel zijn.

De Coronacrisis heeft een ontzettend grote impact op werknemers in alle lidstaten. Sociale convergentie en dialoog tussen werknemers en werkgevers en verbeterde sociale rechten en werkomstandigheden moeten een leidraad zijn in het herstel post-corona. Daarbij vraagt het Parlement dat zowel de lidstaten als de Europese Commissie het sociaal overleg en collectieve onderhandelingen promoten bij het nemen van maatregelen tegen het coronavirus. Het nieuwe SURE-voorstel ter waarde van 100 miljard euro, dat lidstaten ondersteunt om mensen in werktijdsverkorting extra te kunnen vergoeden, is daar een goede aanzet toe. Ook mensen in onzekere arbeidsvormen mogen niet vergeten worden. Daarom pleit het parlement dat lidstaten alle mogelijke maatregelen zouden nemen om jobs te redden, de werkomstandigheden veilig te houden en inkomenscompensatie te garanderen.

Verder vraagt het Europees Parlement om bij voorkeur mensen in kwetsbare posities te ondersteunen: ouderen, mensen met een handicap, mensen in armoede of met risico op sociale exclusie, minderheidsgroepen... Een uitgebreide anti-armoede strategie moet hiervoor zorgen. Er wordt ook voldoende aandacht gevraagd voor huishoudelijk geweld, dat in toenemende mate aanwezig is in deze tijden. In dezelfde lijn moet er een betere bescherming komen tegen huurders die uit hun huis worden gezet in deze coronacrisis en veilig onderdak worden geboden aan mensen die een dak boven hun hoofd missen. Daarnaast mogen ook de mentale gevolgen van deze crisis niet uit het oog verloren worden. Daarom vraagt het Parlement om een Europese campagne rond mentale gezondheid

Verder zal het een noodzakelijke stap zijn om de bevoorradingsketens van medicijnen, farmaceutische ingrediënten en medisch materiaal binnen de Europese Unie sterker te maken. Op die manier moeten we minder afhankelijk worden van derde landen (zoals China en India) zonder internationale handel te ondermijnen. 

Uiteraard moeten ook puur economisch de nodige acties ondernomen worden om lidstaten te ondersteunen. Het Parlement onderschrijft de inspanningen uit het Europees Solidariteitsmechanisme, de Europese investeringsbank en de Europese Centrale Bank. Zo komt het geld snel terecht bij de regio’s die dit het meest nodig hebben. Ook de inzet van de nieuwe meerjarige EU-begroting die begin 2021 van start gaat, zal nodig zijn. Een aanpassing en verhoging van de huidige voorstellen dringt zich op om de impact van corona op de EU-burgers zo goed mogelijk aan te pakken. Ook de inzet van het Europees Globaliseringsfonds (EGF) moet kunnen voor de meest getroffen regio’s en sectoren, met voldoende flexibiliteit.  

Beschermen van onze democratie en rechtsstaat

Overal in de EU nemen lidstaten uitzonderlijke noodmaatregelen om deze crisis snel en daadkrachtig te lijf te gaan. Het is echter van cruciaal belang dat deze noodmaatregelen proportioneel zijn, in lijn met de situatie in het land, duidelijk gelinkt aan de huidige gezondheidscrisis, beperkt in tijd en onderhevig zijn aan controle. De fundamentele rechten en de rechtsstatelijke beginselen moeten te allen tijde gewaarborgd worden. 

Ook de beperkingen op reizen en vrij bewegen binnen de Unie mogen enkel indien het strikt noodzakelijk is, gecoördineerd en proportioneel. Het Parlement roept op om de vrije beweging binnen de Schengenzone zo snel als mogelijk weer toe te laten. Er moet ook mogelijkheid bestaan om bepaalde groepen van mensen bij uitzondering vrij te laten reizen, zoals gezondheidswerkers of seizoenarbeiders (denk daarbij aan de fruitplukkers). 

Verder mogen ook de vluchtelingen en asielzoekers niet vergeten worden. De situatie van vluchtelingen op de Griekse eilanden en de hotspots is niet acceptabel. Er moeten ook daar voldoende en geschikte maatregelen genomen worden om hun gezondheid te waarborgen en verdere verspreiding van het virus onder hen te beperken. 

Tenslotte roept het Parlement op dat er bij de ontwikkeling van nieuwe apps in de strijd tegen het virus, strikt moet worden toegezien op de toepassing van de GDPR en alle principes van databescherming. Dit moet in volledige transparantie gebeuren, mag niet verplicht worden gemaakt en er kan geen centrale database komen. 

Internationale samenwerking

Een virus stopt niet aan de landsgrenzen, maar ook niet aan de grenzen van de Europese Unie. Daarom is er noodzaak aan een versterking van het VN-systeem in de aanpak tegen het virus en aan samenwerking en solidariteit in de hele internationale gemeenschap. Het Europees Parlement pleit daarbij voor een sterkere rol voor de WHO.

Naast onafhankelijkheid in de productie van medicijnen en medisch materiaal, mogen we ons ook niet laten beïnvloeden door buitenlandse politieke of economische belangen, zoals van China of Rusland. We moeten ons wapenen tegen fake news en cyberaanvallen.  

Een sterkere Europese Unie post-corona

Er moet een strategie komen om de Europese Unie beter te wapenen bij volgende crises. Deze strategie zou er onder meer uit kunnen bestaan om meer bevoegdheden te geven aan de Unie bij het geval van grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen. Dit zou nieuwe en versterkte instrumenten kunnen inhouden, waardoor de EU sneller tot een gecoördineerd antwoord kan komen en direct alle nodige maatregelen kan treffen met betrekking tot materiële of financiële steun. 

Deze crisis verplicht de geplande ‘Conference on the Future of Europe’ om te reflecteren over hoe we de Unie effectiever en democratischer kunnen maken. Het Parlement vraagt duidelijke voorstellen die de EU effectiever, meer verenigd en veerkrachtiger maakt.

Meest gelezen
© 2024 Cindy Franssen