De digitale platforms zijn niet meer weg te denken en kennen een hoge vlucht. De pandemie zorgde voor een versnelling. Digitaal werd het synoniem van makkelijk, snel en goedkoop.Wij kunnen de vele innovaties in de platformsector enkel omarmen als deze innovaties respect opbrengen voor de sociale bescherming van de medewerkers die deze platformen mogelijk maken.
Vandaag werken in Europa ongeveer 28 miljoen mensen in deze platformeconomie. Men voorspelt dat dit aantal in 2025 zal oplopen tot 43 miljoen. Ik sta positief tegenover deze innovaties op voorwaarde dat deze niet ten koste gaan van de sociale bescherming van werknemers. Als de digitale dienstverlening draait op virtuele rechten dan loopt het fout. Dit kan ik niet aanvaarden. Respect voor de sociale rechten van werknemers in de klassieke én digitale economie blijft essentieel.
Tijdens de plenaire zitting van het Europees Parlement vandaag in Brussel formuleerde ik 5 concrete voorstellen die deze bescherming van rechten moeten verzekeren.
- Er moet meer Europese afstemming komen over de classificatiestatus van platformwerkers in Europa om schijnzelfstandigheid aan te pakken.
- De platformbedrijven moeten bewijzen dat hun medewerkers effectief zelfstandig zijn. Kunnen ze dat niet, dan moeten de medewerkers een volwaardig statuut als werknemer krijgen, met alle bescherming. Deze omgekeerde bewijslast zou een doorbraak betekenen in de strijd tegen sociale dumping door de platformbedrijven.
- We moeten niet naïef zijn en alles overlaten aan de dictatuur van de algoritmen. Deze algoritmen maken dat jobinhoud en opdrachten van de medewerkers te vaak veranderen. Als de algoritmen de opdrachten bepalen maar niet kunnen worden uitgelegd aan werknemers en vakbonden, dan moet het gebruik ervan worden verboden. We hebben nood aan regels voor de algoritmen die de platformwerkers aansturen en controleren en die moeten worden gerespecteerd. Het gebruik van de algoritmen bij de uitvoering van hun opdracht moet transparanter, mag niet-discriminerend zijn, en moet betrouwbaar en ethisch zijn voor alle platformwerkers. Indien de arbeidsomstandigheden wijzigen moeten de digitale werkplatforms hun werknemers en werknemersorganisaties hiervan inlichten.
- Bedrijven die via onderaanneming mensen tewerkstellen of hen een particuliere verzekering van mindere kwaliteit aanpraten, omzeilen de richtlijn. Dit moeten we verbieden. Het is immers van groot belang dat platformmedewerkers toegang hebben tot een openbaar socialezekerheidsstelsel. Wanneer zij dan bij een andere werkgever terechtkomen zullen hun sociale rechten volgen en hebben de platformwerkers een vangnet in geval van werkloosheid. Een particuliere verzekering maakt deze medewerkers afhankelijk van de platforms en heeft een negatief effect op hun inkomen.
- Tot slot, de platformsector heeft nood aan meer sociale dialoog. Daarom pleit ik voor een goede organisatie van de platformwerkers die collectieve onderhandelingen mogelijk maken. Digitale platform mogen geen excuus zijn om de sociale dialoog te ondergraven. Platforms moeten zich houden aan de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden die bij wet of collectieve overeenkomsten voor de desbetreffende sector zijn vastgesteld.
Samengevat: sociale dumping is geen voorbeeld van innovatie.