Het zijn harde cijfers: vorig jaar kregen 2,7 miljoen Europeanen te horen dat ze kanker hadden en nog eens 1,3 miljoen andere mensen stierven aan de ziekte. Het vorige Europese kankerplan dateert al van begin de jaren 1990. Het was dus hoog tijd voor een nieuw actieplan, kondigde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bij haar aantreden twee jaar geleden aan. Dat plan is er nu.
"Beter voorkomen dan genezen"
Het plan heeft in de eerste plaats veel aandacht voor preventie. Geen verrassing dat daarbij wordt gekeken naar het roken, want daar valt nog veel winst te boeken. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie kan 27 procent van alle kankers gelinkt worden aan roken.
De Europese Commissie stelt zich een doel: een “tabaksvrije generatie”, waarbij tegen 2040 minder dan 5 procent van de bevolking rookt, momenteel staat dat cijfer nog op ruim 20 procent. Om daartoe te komen, wil de Commissie de komende jaren onder meer werk maken van neutrale verpakkingen in de hele Europese Unie, een verbod op tabak met smaken en het aanpakken van reclame op internet en sociale media. De Commissie wil daarnaast ook de taksen op tabaksproducten herbekijken en rookvrije zones uitbreiden.
Bekijk hier de journaalreportage over het nieuwe plan voor kankerbestrijding dat de Europese Commissie voorstelt (lees daaronder verder):
Ook schadelijk, overmatig, alcoholgebruik kan gelinkt worden aan kanker. Ook dat krijgt dus aandacht in het plan van de Europese Commissie. Zo wil de Commissie dat er op alcoholische dranken een verplichte vermelding komt van het aantal calorieën én een gezondheidswaarschuwing. Een definitief voorstel daarover moet tegen eind 2023 klaar zijn. Om jongeren van alcohol weg te houden, zou ook het aantal online advertenties aan banden worden gelegd.
Vroege detectie
Het kankerplan van de Europese Commissie focust ook op vroege detectie van kanker. Tegen 2025 zou in alle lidstaten 90 procent van mensen met een risico op borst-, baarmoederhals-, of dikkedarmkanker een screening aangeboden moeten krijgen.
Optimale detectie komt ook terug in het luik kinderkanker. Kinderkanker krijgt speciale aandacht in het plan, een persoonlijk aandachtspunt is het ook van Commissievoorzitter Von der Leyen die haar zus op jonge leeftijd verloor aan kanker.
Europees commissaris voor Gezondheid Stella Kyriakides wijst erop dat detectie zeer belangrijk is. De coronapandemie bewijst dat nog eens. "Veel mensen kregen namelijk hun diagnose niet op tijd wegens corona", aldus de Eurocommissaris.
In totaal zal de Europese Commissie 4 miljard euro investeren in de uitvoering van het plan.
"We willen dat iedereen toegang heeft tot de beste diagnose en behandeling. We willen het leven verbeteren van patiënten en van zij die kanker hebben overwonnen. De strijd van mensen die vechten tegen kanker is ook onze strijd, hier in Europa"
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen
Het recht op vergeten
Europees Parlementslid Cindy Franssen (CD&V) volgt het plan van de Europese Commissie vanuit het parlement op en is tevreden dat het zo allesomvattend is. "Het is een bijzonder ambitieus plan. Een 360 graden-aanpak rond kanker; van preventie over diagnose en behandeling tot nazorg. Dat is zeer belangrijk", aldus Franssen.
"Als we onze krachten binnen Europa bundelen inzake wetenschappelijke kennis en knowhow en data onderling delen, kunnen we nog sneller evolueren naar een gepersonaliseerde gezondheidszorg waar de effectiviteit van de behandeling zeer hoog is en de neveneffecten zo laag mogelijk", stelt Cindy Franssen.
Al heeft het parlementslid wel enkele bedenkingen bij het luik nazorg van het plan, zeker wat betreft de toegang tot financiële diensten en verzekeringsdiensten voor ex-patiënten. "Daar denk ik aan het recht om vergeten te worden", zegt Cindy Franssen, wat in België al voor een stuk bestaat. "Dat verzekeringsondernemingen geen rekening meer mogen houden met het kankerverleden van mensen die genezen zijn en niet meer hervallen. Daar houdt men zich in het plan zeer op de vlakte, men wil bijvoorbeeld een gedragscode afsluiten met de financiële sector. Men zet de deur op een kier, maar wij willen de deur volledig openen."
Lees het artikel op vrt.